پژوهش کتاب

روش شناسی

تحقیق میدانی »نظرسنجی از بازدیدکنندگان بیست و ششمین نمایشگاه بین‏ المللی کتاب و بررسی رابطه بین استقبال از نمایشگاه و میزان مطالعه بازدیدکنندگان« با جامعه آماری 1001 نفر از بازدیدکنندگان باسواد و اعم از زن و مرد در نمایشگاه کتاب انجام شد. در این تحقیق از دو شیوة نمونه­ گیری زمانی و مکانی برای گردآوری اطلاعات و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است که پس از آن اطلاعات گردآوری شده در چند مرحله و بوسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در دو سطح توصیفی و تحلیلی ارائه گردید.

بر این اساس در کنار بررسی‏ توصیفی شاخصه‏ های چون جنسیت، تحصیلات، سن، میزان درآمد خانوارها، علل مطالعه کم، انگیزه‏ و عوامل انگیزشی برای شرکت در نمایشگاه، درآمد خانوارها و سهم کتاب در سبدخانوار، چرایی چگونگی و میزان هزینه‏ و وقتگذاری برای بازدید از نمایشگاه و خرید کتاب و ...، روابط معنی‏ دار و کاربردی بین این شاخصه‏ ها بصورت تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.

1.‏ یافته‏ های حاصل از متغیرهای توصیفی و مقایسه با شاخص‏ های فرهنگ عمومی

در این پژوهش 50.4درصد پاسخگویان زن بودند که از این تعداد 7 درصد آنها خانه‏ دار هستند. این نشان دهنده اهتمام بیشتر زنان به مطالعه نسبت به سالهای پیش است. هرچند طبق آمارهای ارائه شده در سالهای گذشته میزان مطالعه در میان مردان بیشتر از زنان است اما مقایسه آمار سال 92 با شاخص‏های فرهنگ عمومی در سال 89 نشان می‏ دهد میزان مطالعه در بین زنان به صورت چشم‏گیری افزایش یافته است.

با نگاه به شاخص‏های توصیفی این پژوهش مشخص می‌ شود 52.4 درصد شرکت کنندگان در نمایشگاه کتاب گروه سنی 18 تا 28 سال هستند. که در مقایسه با شاخص‏های فرهنگ عمومی که حدود 44.7درصد افرادی در این حدود سنی قرار داشتند، استقبال جوانان نسبت به گذشته بیشتر شده است.  کمترین درصد فراوانی در سال 92 به گروه سنی بالای 58 سال (1.6 درصد) اختصاص داشته است حال آنکه در سال 89 ،استقبال افراد بالای 58 سال از نمایشگاه، حدود 20 درصد بوده است.

از سویی بیشترین انگیزه پاسخگویان (61.1درصد) خرید کتاب­های درسی و کمک­درسی از نمایشگاه بوده است، در حالی­که 45.2درصد پاسخگویان به میزان زیاد انگیزه خرید کتاب­های غیردرسی داشته­ اند.

اطلاعات فوق بیانگر آن است که قشر دانش­ آموز و دانشجو بیشترین افراد بازدیدکننده از نمایشگاه را تشکیل داده که مهم‌ترین هدف و انگیزة  71.6درصد بازدیدکنندگان گروه سنی 28-18سال، خرید کتاب­های درسی و کمک­ درسی و استفاده از تخفیف­های نمایشگاه بوده است.

همچنین در خصوص سطح تحصیلات پاسخگویان آمارها نشان می‏ دهد 35 درصد بازدیدکنندگان دارای مدرک کارشناسی بوده و 19 درصد مدرک کارشناسی ارشد به بالا داشتند. که مقایسه این آمار با شاخص‏های فرهنگ عمومی نشان می‏ دهد نزدیک به 11درصد از پاسخگویان دانشجو، فوق دیپلم و کمتر از لیسانس و 11درصد لیسانس و بالاتر بودند. که این نشان‏ دهنده افزایش چشم‏ گیر سطح تحصیلات در فاصله بین سالهای 89 تا 92 است.

در خصوص شغل و حرفه بازدیدکنندگان، اطلاعات و آمار نشان می‏ دهد 59.8درصد پاسخگویان دانشجو و دانش‏ آموز بوده‏اند. همچنین  بیشترین درصد پاسخگویان و نزدیک به نیمی از آنان (48.9 درصد) هزینه خانواده خود را بین یک میلیون تا دو میلیون تومان در ماه عنوان کرده‏ اند  

ادامه دارد ...